Trump'ın 21 maddelik Gazze planı ne öngörüyor?

ABD Başkanı Donald Trump, Gazze Şeridi’nde ateşkese ulaşmak için son günlerde yoğun müzakerelerin yürütüldüğünü açıkladı.

Popüler Gazete’nin Al Arabiya gazetesinden aktardığı habere göre Trump, bölgedeki tüm ülkelerin sürece dahil olduğunu belirterek, bir anlaşmaya “çok yaklaşıldığını” ifade etti.

Trump konuya ilişkin açıklamasında, "Hamas bu görüşmelerden haberdar ve Netanyahu da dahil olmak üzere herkes bilgilendirildi. On yıllar sonra, daha önce hiç görmediğim kadar iyi niyet ve bir anlaşmaya varma konusunda coşku var" diye ekledi.

ABD’li yetkililer ise Trump’ın mesajının açık olduğunu, bunun İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya savaşı sona erdirmesi için baskı niteliği taşıdığını kaydetti.

Söz konusu plan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da dahil çok sayıda Müslüman ülke liderlerinin de yer aldığı toplantı da ele alındı.

Trump’ın Gazze’de savaşı bitirmek için Arap ve Müslüman ülke liderlerine sunduğu 21 maddelik planın öne çıkan başlıkları şöyle:

-Gazze, komşularına tehdit oluşturmayan, radikallikten arındırılmış ve "terörden" uzak bir bölge olacak.

-Savaş sona erecek, tüm rehineler serbest bırakılacak.

-Müebbet hapis cezasına çarptırılanlar da dahil olmak üzere binlerce Filistinli tutuklu salıverilecek.

-İnsani yardım, herhangi bir kısıtlama olmaksızın Gazze’ye ulaştırılacak. Günde 600 yardım tırı, kritik altyapının onarımı ve enkaz kaldırma ekipmanlarının girişine izin verilecek.

-Gazze İnsani Yardım Fonu kapatılacak. Gazze Şeridi'ne insani yardım ulaştırma sorumluluğunu BM ve uluslararası kuruluşlar üstlenecek.

-Arap ve uluslararası bir güç, belirli bir süre zarfında Hamas’ın silahlarını toplayacak.

-ABD, İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmeyeceği yönünde taahhütte bulunacak.

-İsrail, belirlenen takvim çerçevesinde Gazze’den tamamen çekilecek.

-Filistin Yönetimi’nin davetiyle, geçici bir süre Gazze’nin idaresini Arap ve uluslararası bir kuruluş üstlenecek.

-Daha sonra Filistin Yönetimi tarafından seçilecek bir komite bölgeyi yönetecek. Komite, ABD’nin Arap ve Avrupalı ortaklarıyla istişare içinde kuracağı yeni bir uluslararası yapı tarafından denetlenecek.

-Gazze’nin güvenliği, uluslararası gözetim altında kurulacak bir Filistin güvenlik gücüne devredilecek.

-Gazze sakinleri için güvenli koridorlar oluşturulacak.

-Yeniden inşa süreci beş yıldan uzun sürecek ve Arap-uluslararası koalisyon tarafından finanse edilecek.

-Hamas’ın üst düzey isimlerine, Gazze’yi terk edip silahlarını teslim etmeleri halinde af teklif edilecek.

-Hamas'ın Gazze yönetiminde hiçbir rolü olmayacak. Tüneller de dahil olmak üzere tüm askeri altyapının yok edilmesi taahhüt edilecek. 

-Belirli bir sürenin ardından Gazze’nin yönetimi Filistin Yönetimi’ne devredilecek.

-İsrail ile Filistinliler arasında müzakerelerin yeniden başlatılması çağrısı yapılacak.

-Gazze çevresinde 500 ila 1000 metre derinliğinde insansız bir güvenlik bölgesi oluşturulacak.

-Gazze’yi yeniden inşa etmek için modern Orta Doğu şehirleri inşa etmekte deneyimli uzmanlar bir araya getirilecek.

Trump’ın sunduğu plan, savaşın sona erdirilmesi ve kalıcı bir siyasi çözüm için kapsamlı girişimlerden biri olarak öne çıkıyor.

Ancak tarafların planı kabul edip etmeyeceği, özellikle de İsrail ve Hamas’ın atacağı adımlar, sürecin geleceğini belirleyecek.

Planın uygulanabilirliği, bölgedeki güç dengeleri, uluslararası destek ve tarafların güven inşa etme kapasitesiyle doğrudan bağlantılı olacak.